بطور کلی بحث آزمون دادن چه بصورت تشریحی و چه بصورت تستی ،چه  شفاهی چه کتبی ، جزء جدایی ناپذیر در هر مقطعی است، معمولاً یکی از مشکلات دانش آموزان این است که گاهی اوقات و در برخی دروس،نتایج آزمون ها، انتظارات آنها را برآورده نمی کند و به عبارت دیگر نمرات آنها از سطح انتظارشان پایین تر است. شاید این جمله را بارها و بارها شنیده باشیم که دانش آموزی  می گوید: خیلی خوانده بودم، نمی دانم چرا نمره ام پایین است.

بطور خلاصه برای پاسخ دادن به ای سوال باید گفت که نوع تمرین ومطالعه قبل از آزمون با ماهیت آزمون هماهنگی  داشته باشد، بطور مثال اگر دانش آموز برای موفقیت در آزمون  علوم بیشتر به مطالعه مفاهیم علوم(و نه حل تمرینات)بپردازد،احتمالاً نتیجه او در آزمون در حد انتظاراتش نخواهد بود،برای آنکه این مفهوم بیشتر تشریح شود به توضیح زیر توجه کنید.

بطور کلی دروس به دو دسته تقسیم می شوند:

۱) بیشتر تحلیلی : اگر دروسی نیاز به تمرین زیاد برای افزایش مهارت حل تمرین داشته باشد و به عبارت دیگر خواندن آن به تنهایی دردی را دوا نکند،آن درس تحلیلی است. مثل ریاضیات،فیزیک،عربی

۲) بیشتر توصیفی: به دروسی که با خواندن بیشتر می توان در آنها تسلط بسیار بالایی دست پیدا کرد و معمولاً به حل تمرین زیاد نیاز ندارد،توصیفی می گویند. مثل:زیست شناسی ،ادبیات،معارف و…

سوال: چگونه برای یک آزمون توصیفی خود را آماده کنیم؟

پاسخ: باید مراحل بازگو کردن یا توصیف کردن  را خیلی انجام دهید، به عبارت دیگر تیتر مطا لب را نگاه کرده و سعی کنید نکات آن پاراگراف را بگویید و سپس بازگشته و نکات جا افتاده را با روش دیگر مطالعه کنید.

به عبارت دیگر برای تسلط روی مباحث توصیفی باید خروجی های شفاهی زیادی از خود بگیریم. در این جا خروجی یعنی پاسخ گویی مطالب با کمک آموخته های ذهنی خود ، علاوه بر این ، باید زمان بندی مرور هم به خوبی رعایت شود.

سوال : چگونه برای یک آزمون تحلیلی مثل : ریاضی ، فیزیک ،  شیمی ، مبحث ژ نتیک زیست ، عربی و … خود را آماده کنیم؟

پاسخ : خروجی گرفتن و افزایش قدرت پاسخ گویی در این دروس با زیاد خواندن به دست نمی آید ، در چنین دروسی باید تمرین نوشتاری ( حل تمرین ) بیشتری انجام داد و این کار اگر تدریجی باشد نتایج بهتری به دنبال خواهد داشت. مثلاً اگر دانش آموزی روزانه ۵ الی ۱۰ تمرین فیزیک حل کند ، به زودی در این درس جزو بهترین های کلاس خود خواهد شد ، در صورتی که اگر این تمرینات را یک جا قبل از امتحانات حل کند ، چنین رشد قابل توجهی نخواهد داشت.

و حال چند نکته در مورد روش تست زنی صحیح که به صورت جداول ارایه می شود:

تست زنی آموزشی

تست زنی سنجشی

بهتر است بلافاصله یا با فاصله ی کمی از مطالعه انجام شود.

بهتر است با فاصله ی زمانی بیش تری از مطالعه انجام شود ( با نظر مشاور )

برای افزایش مهارت تست زنی و آموختن نکات درسی انجام می شود.

برای افزایش سرعت انتقال و حضور ذهن و جامعیت ذهنی انجام می شود.

درصدگیری انجام نمی شود و اهمیت ندارد.

پس از اتمام کل تست ها رفع اشکال انجام شود و درصدگیری شود.

زمان صرف شده در تست زنی مهم نیست.

حتماً باید تست زنی کنترل شود . ( با نظر مشاور )

کم یا زیاد بودن تعداد تست ها مهم نیست.

تعداد تست ها نباید کم باشد ( با نظر مشاور )

پس از رفع اشکال هر تست ، نکته ی مربوط به آن باید نت برداری شود.

پس از اتمام آزمون نکات مربوط به تست ها  نت برداری می شود.

بهتر است تست ها در حد سختی تست های کنکور و یا بالاتر باشد.

بهتر است در حد سختی تست های کنکور باشد.

بهتر است گزینه های غلط و درست تمام تست ها بررسی و تحلیل شود.

گزینه های غلط و درست تست هایی که نزده ایم یا غلط زده ایم بررسی می شود.

تعداد دروس بهتر است کم باشد ( برای جلوگیری از خستگی )

تعداد دروس بهتر است زیاد باشد . ( برای تمرین افزایش حضور ذهن )

تنوع تست ها باید زیاد باشد و تا حد امکان فرم تست ها تکراری نباشند.

اگر فرم تست ها تکراری هم باشد ، اشکالی ندارد. 

با اشتباهات خود چه کنیم ؟

فرض کنید در یک آزمون جامع ( شامل تمام دروس ) شرکت کرده اید ، پس از آزمون متوجه خطاهای بسیاری شده اید که اگر اتفاق نمی افتاد ، نمره و رتبه شما بهتر می شد ، درست است که ناراحت هستید اما می توانید این شکست را به عنوان مقدمه پیروزی برای خود در نظر بگیرید به شرطی که عاقلانه عمل کنید و قبل از اقدام به هر کاری ابتدا اشتباه های خود را بشناسید و سپس به روش پیشنهاد شده ، آنها را به حداقل برسانید ، اشتباهات شما می تواند به دو دسته کلی تقسیم شود .

دسته اول : اشتاهات عملی که عبارتند از :

الف) عدم تسلط کافی به مباحث درسی .

ب) نخواندن درس و اتکا کردن به حضور در کلاس.

ج) سطحی خواندن درس ، چرا که فکر می کنید آن را می دانید.

د) شیوه های غلط مطالعه .

* درس خوانده اید ولی تمرین و تست کار نکرده اید.

۱- درس را خوانده و بدون تمرین و آموزش لازم ، تست زده اید.

۲- درس را با تمرین کافی کار کرده اید ولی تست نزده اید.

۳- بدون درس خواندن به سراغ تمرین و تست رفته اید .

۴- برای درس های عمومی تست کار نکرده اید.

۵- هفته اول درس ها را خوانده اید و در هفته دوم تست هایش را زده اید.

دسته دوم : اشتباهات رایج ( به نظر پیش پا افتاده )

این اشتباهات عبارتند از :

الف) اشتباهات افقی ، تست را حل کرده به جواب عدد دو رسیده اید که در گزینه ( ۳ ) است ولی اشتباهاً گزینه ( ۲ ) را می زنید.

ب) اشتباهات عمودی ، پاسخ سوال ۱۵ را در گزینه های سوال ۱۴ یا ۱۶ علامت می زنید.

ج) اشتباه محاسباتی ( ۲ ضرب در ۳ را ۵ ، علامت منی را در نظر گرفتن و … )

د) درست نخواندن صورت تست

ه ) درست نخواندن گزینه های تست

و) سرعت بیش از حد

ز) تک بعدی دیدن تست ( در سوال بیش از یک پرسش بوده و ما فقط اولی را پاسخ داده ایم )

ممکن است اشتباهات دیگری هم علاوه بر اشتباهات فوق وجود داشته باشد که بهتر است آنها را نیز تثبیت کنید و جهت ساده سازی کار به ترتیب زیر عمل کنید :

۱- درصد خطای هر یک از دروس آزمون را به دست آورید ( تعداد غلط هر درس تقسیم بر تعداد سوال آن درس ضرب در ۱۰۰ )

۲- درس را با درصد خطای بالا را به عنوان مشکل عمده در نظر بگیرید.

۳- برای درس فوق ( مشکل عمده ) بیشترین تکرار علت خطا را معین کنید.